Sprawy o rozwód

Sprawy o rozwód są jednymi z najtrudniejszych spraw z zakresu prawa rodzinnego. Składa się na to kilka czynników, ale przede wszystkim na pierwszy plan wysuwa się ich silnie emocjonalny charakter związany ze znacznym wpływem na życie stron zaangażowanych w proces. Mówi się, że rozwód to początek nowego życia, ale tak naprawdę sprawa o rozwód ma więcej wspólnego z zakończeniem starego życia niż z rozpoczęciem nowego. Często jest to bardzo duże obciążenie emocjonalne dla stron i niejednokrotnie rozwód jest uważany za tragedie życiową. Sytuacji nie poprawia fakt, iż sprawy takie są dalece sformalizowane, a dodatkowo w ich toku trzeba ustalić wszystkie kwestie związane z ustaniem małżeństwa, a w szczególności z dalszym losem wspólnych dzieci małżonków. Z tego względu przyda się pomoc dobrego adwokata, który będzie w stanie podejść do sprawy „na chłodno” i zająć się całą otoczką prawną prowadzonej sprawy. Zawsze jednak w swoich działaniach biorę pod uwagę w jaki sposób przyjęta taktyka będzie wpływać na daną osobę – zwłaszcza w kontekście walki o winę, gdzie zaczyna się pranie brudów i czasem trzeba rozważyć, czy dana osoba jest na to mentalnie przygotowana i czy faktycznie takie rozwiązanie przyniesie jej jakieś wymierne korzyści.

Jak wygląda pierwsza sprawa rozwodowa?

Niejednokrotnie spotkałem się z twierdzeniami, iż pierwsza sprawa rozwodowa jest sprawą pojednawczą, mediacyjną. Nic bardziej mylnego. Pierwsza sprawa jest jak każda inna i równie dobrze może też być ostatnią. Należy podkreślić, iż pierwsza sprawa w niczym się nie różni od każdej następnej. Tym samym nie można iść na nią z założeniem, że jest to jakieś wstępne rozpoznanie sprawy, itp., gdyż można się nieprzyjemnie zaskoczyć. Od razu podkreślę, iż nie jest żadnym powodem do odroczenia sprawy i wyznaczenia kolejnej to że ktoś przyszedł nieprzygotowany, bo myślał, że sprawa będzie zupełnie inaczej wyglądała i np. ograniczy się jedynie do próby mediacji między stronami. Nie jest też powodem odroczenia sprawy fakt, iż np. druga strona przyszła z adwokatem (chociaż wcześniej go nie miała ustanowionego), a ktoś przyszedł sam i też chciałby mieć adwokata. Dlatego idąc na pierwszą sprawę rozwodową trzeba być przygotowanym, co do wszystkich aspektów rozwodu, tak jakby ta sprawa miała się skończyć. Dotyczy to zresztą każdej sprawy rozwodowej, gdyż nigdy tak do końca nie wiadomo, co się wydarzy i czy np. druga strona nie zmodyfikuje swojego stanowiska. Przykładowo możemy iść z założeniem, że będą słuchani świadkowie bo rozwód jest z winy, a nagle druga strona wycofuje się z żądania orzekania o winie i wtedy sąd może wszystkie wnioski dowodowe w zakresie winy pominąć (przy założeniu, że sami również nie chcemy orzekania o winie).

Nie da się z góry powiedzieć jak będzie wyglądała pierwsza sprawa rozwodowa, gdyż to jest zmienne i zależne od konkretnej sprawy, a także podejścia danego sędziego. Może się okazać, iż na pierwszej sprawie małżonkowie występujący z rozwodem mogą się nawet słowem nie odezwać, bo będą jedynie słuchani świadkowie. Dobry adwokat z pewnością na podstawie złożonych pism procesowych będzie w stanie wstępnie określić przebieg postępowania przed sądem i to co się będzie działo na konkretnych rozprawach, dzięki czemu będzie Cię w stanie przygotować do rozprawy. Ja zawsze staram się w ramach możliwości przewidzieć, co się może zadziać i przygotować klienta na kilka wariantów, które omawiam na spotkaniu w kancelarii. Dzięki temu dana osoba czuje się nieco spokojniej, bo jest bardziej świadoma tego, co się dzieje na sali sądowej i jak ma sama się zachowywać.

Jak przebiega proces rozwodowy?

To jak będzie przebiegał proces rozwodowy zależy od konkretnej sprawy natomiast można wskazać, iż niejako sprawy o rozwód składają się z dwóch elementów – pierwszy dotyczy rozwiązania związku małżeńskiego małżonków, a drugi dotyczy kwestii związanych z małoletnimi dziećmi stron (o ile oczywiście takowe posiadają). Czasem pojawia się też trzeci element dotyczący rozstrzygnięć w zakresie wspólnego majątku stron tj. korzystania z niego lub jego podziału.

W zakresie rozstrzygnięcia o rozwiązaniu związku małżeńskiego stron na to jak będzie wyglądał ten etap decydujący wpływ ma to, czy sąd będzie orzekał o winie, czy też rozwód nastąpi bez orzekania o winie. W zakresie winy w rozkładzie pożycia małżeńskiego są trzy możliwości:
– rozwód bez orzekania o winie
– rozwód z winy jednego małżonka
– rozwód z winy obojga małżonków

Jeżeli rozwód będzie przebiegał bez orzekania o winie to sąd, co do zasady w ogóle nie musi poruszać powodów rozstania stron. Sąd jest jedynie zobligowany do zbadania, czy zaszły podstawy do orzeczenia rozwodu i czy nie ma żadnych przeszkód mogących skutkować oddaleniem powództwa.
Sprawa znacznie się komplikuje kiedy zgłoszono żądanie o orzekaniu o winie stron. W takim przypadku znaczna część postępowania będzie skupiona na badaniu i ocenie, który z małżonków ponosi winę za rozkład pożycia małżeńskiego. Przy sporym materiale dowodowym do przeprowadzenia, zwłaszcza z zakresu przesłuchania świadków, sprawy takie mogą trwać miesiącami, czy nawet latami. Każda ze stron musi przedstawiać argumenty i dowody na poparcie swoich twierdzeń i wykazanie winy drugiego małżonka.

Drugim elementem procesu rozwodowego jest kwestia ustalenia wszystkich zagadnień dotyczących małoletnich dzieci stron tj.
– miejsce zamieszkania dzieci po rozwodzie
– wykonywanie władzy rodzicielskiej nad dziećmi przez rodziców
– ustalenie dni kontaktów dla rodzica z którym dzieci nie będą mieszkać
– ustalenie wysokości alimentów

Te dwa powyższe elementy są niezbędne do orzeczenia rozwodu i dopóki wszystkie te kwestie nie zostaną ustalone wyrok nie zostanie wydany. Tym samym nie ma możliwości, aby jedna z powyższych kwestii była odłożona na później lub wydzielona do osobnego postępowania.

Dodatkowym elementem rozwodu jest określenie przez sąd sposobu korzystania ze wspólnej nieruchomości małżonków po rozwodzie, jeżeli któryś z małżonków taki wniosek złoży. Sąd może także dokonać podziału majątku w wyroku rozwodowym, ale tylko pod warunkiem, że obie strony przedstawią ustalony między sobą wcześniej sposób tego podziału.

O co pyta sędzia na rozprawie rozwodowej i co należy mówić na sprawie rozwodowej?

Na początku sąd rozpocznie przesłuchanie od pytań dotyczących powodów rozstania stron. Sąd będzie chciał wiedzieć jak się układało małżeństwo w ostatnich latach i co się zadziało, że spotykają się Państwo na sali sądowej. Szczegółowość tych pytań będzie zależeć od tego czy rozwód jest z winy, czy też bez orzekania o winie. Jeżeli rozwód będzie z winy to sąd skrupulatnie będzie pytał o wszelkie zarzuty jakie się kieruje w stosunku do współmałżonka i dość szczegółowo wypytywał o różne kwestie związane ze wspólnym życiem. Oczywiście sąd zapyta też, czy strony widzą możliwość naprawienia łączących je relacji i czy ew. potrzebują w tym zakresie pomocy w osobie mediatora, terapeuty.

Po wyczerpaniu puli pytań dotyczących życia małżeńskiego stron, sąd przejdzie do zadawania pytań o małoletnich dzieciach. Pytania tę będą w dużej mierze zupełnie podstawowe i dla stron wręcz oczywiste, ale nie ma się co nim dziwić, bo przecież dla sądu strony są zupełnie obcymi osobami. Sąd będzie pytał m.in. ile dzieci mają lat, czy chodzą do szkoły / przedszkola, jak się uczą, itp. Trochę bardziej skomplikowane pytania pojawią się w zakresie alimentów, gdyż sąd będzie pytał w zakresie kosztów utrzymania małoletnich dzieci oraz możliwości majątkowo – zarobkowych stron.

Ile kosztuje rozwód w 2023 r.?

Opłata za pozew o rozwód wynosi 600 zł i jest to stawka stała już od kilku lat. Opłatę należy wnieść do sądu za pomocą przelewu lub bezpośrednio w sądzie kupując znak opłaty sądowej i naklejając go na składany pozew lub załączając do pozwu (w zależności od tego w jakiej formie owy znak otrzymamy).

Opłata od pozwu w kwocie 600 zł jest niezależna od tego, czy składany pozew o rozwód z orzekaniem o winie czy bez, czy są dzieci czy ich nie ma. Tym samym od skomplikowanej sprawy opłata jest taka sama jak od sprawy prostej. Jedynie później po zakończeniu sprawy, w przypadku spraw bez orzekania o winie, sąd dokona zwrotu opłaty w wysokości 300 zł.
W toku sprawy mogą się ewentualnie pojawić dodatkowe koszty jeżeli sąd będzie musiał powołać biegłych np. z zakresu psychologii, wtedy kosztami opinii obciąży obie strony po połowie.

Jak rozpocząć sprawę o rozwód? Gdzie złożyć pozew o rozwód w Łodzi?

Żeby rozpocząć sprawę o rozwód należy przygotować i złożyć do sądu pozew o rozwód. Pozew musi zawierać nasze żądania dotyczące wszystkich kwestii o których sąd musi obligatoryjnie rozstrzygnąć w rozwodzie – które to zostały wskazane powyżej. Pozew składa się w Sądzie Okręgowym, w Łodzi jest to Sąd mieszczący się na pl. Dąbrowskiego. Wskazać należy, iż sprawy o rozwód w Łodzi w chwili obecnej rozpatrują wszystkie Wydziały Cywilne tego sądu, a nie tylko XII Wydział Cywilny Rodzinny, jak to było dawniej. Z tego względu pozew o rozwód adresujemy na Sąd Okręgowy w Łodzi, Wydział Cywilny, bez podawania nr wydziału.

W województwie łódzkim sprawy o rozwód rozpoznają jeszcze Sąd Okręgowy w Sieradzu oraz Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim.

Ile czasu mija od złożenia pozwu rozwodowego do rozprawy? Ile się czeka na rozwód w Łodzi?

Po złożeniu pozwu rozwodowego w sądzie następuje losowanie sędziego do którego sprawa trawi. Od tego m.in. zależy jak szybko ona może być wyznaczona. Są sędziowie którzy w danej chwili mają do rozpoznania np. 300 spraw, a są tacy którzy ich mają 1000. Z tego względu jeżeli sprawa zostanie wylosowana u sędziego, który ma już bardzo dużo spraw to będziemy na nią czekać znacznie dłużej. Średni czas oczekiwania na sprawę rozwodową w Sądzię Okręgowym w Łodzi wynosi ok. 3 – 4 miesięcy, podobnie ten czas się kształtuje w Sądzie Okręgowym w Sieradzu i Piotrkowie Trybunalskim.

Oczywiście na szybkość wyznaczenia terminu rozprawy wpływa także stopień skomplikowania sprawy, gdyż zanim dojdzie do wyznaczenia sprawy najczęściej następuje między stronami wymiana pism procesowych, co też może opóźnić cały proces.

Jak przeprowadzić rozwód krok po kroku?

1. Po pierwsze przygotować się do sprawy oraz odpowiednio nastawić mentalnie. W zakresie przygotowania do sprawy należy zebrać wszystkie dowody którymi będziemy się chcieli posłużyć. Można od razu się zastanowić jakie będzie stanowisko drugiej strony i przygotować już dowody na zaś, aby mieć je pod ręką, gdy zajdzie potrzeba ustosunkowania się do poglądów współmałżonka.

2. Przygotowanie i złożenie w sądzie pozwu. W Łodzi jest to Sąd Okręgowy na pl. Dąbrowskiego.

3. Oczekiwanie na wyznaczenie sprawy oraz odpowiedź drugiej strony. Po złożeniu pozwu, strona pozwana otrzyma go po ok. miesiącu i będzie musiała złożyć na niego odpowiedź.

4. Po otrzymaniu odpowiedzi na pozew przygotowanie się do sprawy w oparciu o stanowisko drugiej strony. Gdy wymagają tego okoliczności może się okazać, że trzeba złożyć pismo procesowe do sądu w którym ustosunkujemy się do stanowiska zawartego w odpowiedzi na pozew.

5. Stawić się na wyznaczoną rozprawę w sądzie.

Czy można wziąć rozwód bez adwokata?

Oczywiście, że można – nie ma żadnych formalnych wymogów, aby konieczne było posiadanie na sprawie o rozwód adwokata. Jeżeli czujesz się na siłach, znasz przepisy prawa to możesz całą sprawę prowadzić sobie samodzielnie – zarówno w zakresie przygotowania pozwu, odpowiedzi na pozew, czy dalszych pism w toku sprawy, jak i samodzielnego udziału w rozprawie rozwodowej przed sądem. Nie ma jednak co ukrywać, iż nie jest to zadanie łatwe, gdyż oprócz przygotowania się do samej sprawy rozwodowej należy znać przepisy procedury cywilnej, a tego nie da się nauczyć konkretnie tylko pod jedną sprawę. Błędy popełnione w tym zakresie mogą skutkować negatywnym rozstrzygnięciem oraz uniemożliwieniem złożenia skutecznej apelacji. Dodatkowo należy mieć też świadomość tego, że druga strona może mieć adwokata i z pewnością będzie się dzięki temu lepiej poruszała w obowiązujących przepisach.